A Gender Trouble

遠野市立博物館のツィート;


「マミ」ってマタギ言葉だったのか! 「マミ」というのは、例えば露西亜(旧蘇聯)大使館の所在地の「狸穴」*1のように、サトでもしばしば使うけれど、ほかに挙げられた「アオシシ」、「エビス」、「セタ」などはサトでは殆ど使わないのでは?
広坂朋信氏*2曰く、
そもそも穴熊と狸はそもそも混同されることが多かった*3。なので、ムジナ(貉)というのはタヌキ或いはアナグマの俗称だと思っていた。
ところが、
Wikipediaには、「東京・麻布の地名の由来に関する一説には、「ムジナ」が雄の狸を指すのに対して、「マミ」は雌の狸であるとされ、かつては「雌狸穴(まみあな)」という表記もみられた」とある。この典拠は『江戸東京坂道辞典コンパクト版』(新人物往来社、2203)。「 ムジナ」と「マミ」というのは異種ではなく異性だったか!

*1:See also https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20100604/1275668904 但し、露西亜大使館の辺りは、現在は悪政のために、港区麻布台2丁目になっているようだ。

*2:https://t-hirosaka.hatenablog.com/ See also https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20060412/1144854960 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20060529/1148917245 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20060530/1148992085 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20060807/1154973887 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20060925/1159191532 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20070102/1167719644 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20070209/1171046447 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20070418/1176911089 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20080213/1202839903 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20080506/1210014939 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20080514/1210735134 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20080928/1222578269 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20081027/1225074961 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20090120/1232419149 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20081029/1225245720 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20090126/1232905092 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20090319/1237480149 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20090408/1239166127 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20090525/1243230456 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20090717/1247839211 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20090718/1247889060 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20091003/1254541059 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20091006/1254857703 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20091223/1261534214 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20100315/1268587006 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20100318/1268893681 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20100320/1269056550 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20100416/1271390292 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20100530/1275194736 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20100811/1281526648 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20100828/1282976283 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20100910/1284061939 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20101028/1288291972 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110829/1314543718 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110917/1316234152 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20111013/1318526708 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20111224/1324692134 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20120204/1328367486 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20120208/1328728552 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20120418/1334681554 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20120529/1338312298 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20130423/1366683831 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20130830/1377884073 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20130926/1380164962 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20131118/1384739906 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20160122/1453431194 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20160902/1472832572 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20161029/1477756878 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20170105/1483579183 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20170117/1484662215 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20170207/1486476779 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20170224/1487907421 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20170908/1504843640 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20171201/1512057168 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20180123/1516727298 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20180514/1526232431 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20180827/1535385265 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/2019/01/10/114524 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/2019/01/11/122606 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/2019/01/28/131057 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/2019/01/28/131057 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/2019/04/21/095911 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/2019/07/02/094147 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/2020/04/20/101958 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/2020/05/21/091917 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/2021/01/31/085722 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/2022/01/23/132706

*3:See also https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20160629/1467167097 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20171023/1508730831