菅直人語る

菅直人元首相、福島第一原発行きを決めた東電の「わかりません」 3・11から丸10年で回顧」https://www.oricon.co.jp/news/2186873/full/


菅直人元首相*1東日本大震災から丸10年となる2021年3月11日、東京・渋谷で行われた映画『太陽の蓋』のトークイベントに登場した」。


菅氏は「きょうが、ちょうど10年目に当たります。10年前のきょう、2時46分、参議院の決算委員会というところにおりましたら、揺れ始めました。そこからスタートでした。当初は地震津波と思っていたのですが、福島第一原発。いろんなことがありました」と述懐する。

 「私にとっての最大の決断は3月15日に清水東電社長が経産大臣を通して『現場が非常に厳しい状況なので職員を撤退させたい』と話してきた。頭の中では、そういうことが起きることも想定していたんですが、しかし原発は特殊な装置。専門家がいなかったら手が出ない。それに対して『撤退はありえませんよ』と言った」と明かした。その後、東電本店に乗り込み、政府と東電の統合対策本部を設置。「今考えても、そのところが1つの転換期になった」と振り返りながら「うまくいった面と、よくここで止まってくれたといういくつかの偶然を含めて、神の御加護があった」とした。

 また、発生から翌日の12日早朝。菅氏はヘリコプターで福島第一原発に向かった。「端的に言うと東電から情報が入ってこなかった。私の目の前には、重要な方がそろっているはずなのに、とにかく情報が届いてこない」と当時の状況を説明。原発が入っている格納容器の蒸気を強制的に排出して圧力を下げるベントという作業を緊急で行う報告を受けた。「了解しても、3時間経っても、4時間経ってもやったという報告が来ない。目の前にいる東電の副社長に『あれだけ急いでやらないとと言ったのに、なぜやらないんですか?』と聞いたら『わかりません』と言われた。『わかりません』が1番、怖いんです。これはダメだと思って、ヘリコプターで現地に行きました」と経緯を口にする。

 そこで、吉田昌郎所長と対面。「彼は非常にはっきりものを言う人でした。『普通だったらスイッチ1つでできるけど、電源がないから人間がやらないといけない。しかし、放射線量が高くなっているから、なかなか大変。最後は決死隊を作ってでもやります』と言ってくれたので、私は『わかりました。頑張ってください』と言って離れた」と振り返っていた。

 今後、どういった形で処理すべきか。菅氏は「人々が戻れるかという問題と、原発そのものがどうなるのかという問題があります」とする。「ある程度の方が戻っておられますが、比較的高齢者の方が戻る。子どもさんを連れた方は、なかなか戻っていません」と現状を語る。建物などの復興は進むが、仕事などの面では戻っていない状況を口にしていた。

事後的に或いは外部から、あの時の菅氏或いは民主党政権の振舞いを批判することは可能であり、外部の者や後の者はその特権を行使すべきであろう。ただ、菅氏があの時誠実にその職責を尽くそうとしていたことは事実であろう。また、危機に乗じて「缶蹴り遊び」に耽っていた「小沢信者」や安倍晋三の所業を忘れてはならない。
菅氏は3月11日付でblogを更新している;


東日本大震災福島原発事故から満10年にあたって」https://ameblo.jp/n-kan-blog/entry-12661713272.html

*1:See also https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20061016/1161008215 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20061021/1161402029 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20091112/1257968688 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20100505/1273034923 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20100604/1275654942 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20100606/1275759613 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20100607/1275879288 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20100611/1276221058 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20100612/1276361557 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20100620/1277038368 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20100705/1278342073 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20100831/1283266532 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20100903/1283483751 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20100914/1284473658 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20100920/1284997983 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20101123/1290524332 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20101225/1293248809 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20101228/1293464776 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110115/1295096309 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110314/1300118165 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110328/1301288749 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110329/1301370489 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110425/1303707664 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110427/1303876053 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110429/1304054739 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110501/1304181011 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110503/1304393396 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110508/1304788296 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110515/1305433846 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20180520/1526830731 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110603/1307042637 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110607/1307423592 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110610/1307682045 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110627/1309199593 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110705/1309879437 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110717/1310917604 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110724/1311481307 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110730/1312040878 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110802/1312307557 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110814/1313342984 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110829/1314558173 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110904/1315076813 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20110908/1315416004 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20111004/1317691812 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20111013/1318526708 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20111211/1323590018 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20111213/1323795714 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20130219/1361235063 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20130227/1361929107 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20130513/1368469143 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20130713/1373680604 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20140726/1406338355 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20140729/1406601567 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20141220/1419095045 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20141227/1419647491 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20150513/1431529036 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20150515/1431617201 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/20160720/1469029004 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/2019/06/22/212004 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/2019/12/03/125505 https://sumita-m.hatenadiary.com/entry/2021/02/03/224452